Het Rad des Tijds

Het Rad des Tijds (vaak afgekort als 'WoT' of 'RdT') is een boekenserie in het high fantasy-genre, geschreven door de Amerikaanse schrijver James Oliver Rigney, Jr. onder het pseudoniem Robert Jordan.

Hoewel de serie in eerste instantie bedoeld was uit zes delen te bestaan zijn er uiteindelijk vijftien boeken gepubliceerd. Dit is inclusief de prequel: Een nieuw Begin. Jordan begon met het eerste boek, Het Oog van de Wereld, in 1984, waarna het in 1990 werd gepubliceerd.

Jordan stierf in 2007 terwijl hij werkte aan het laatste boek in de serie. Vanwege zijn hartziekte besloot hij zo veel mogelijk notities achter te laten zodat een andere auteur zijn werk zou kunnen voltooien. Na zijn dood koos zijn vrouw Harriet:Brandon Sanderson uit om Het Rad des Tijds af te werken, maar tijdens het schrijfproces concludeerde Sanderson dat het boek te complex en uitgebreid was om in één boek te worden beschreven. Daarom werd besloten om A Memory of Light op te splitsten in drie delen, te beginnen met De Naderende Storm, gevolgd door De Torens van Middernacht en afsluitend met Het licht van Weleer.

De boeken verenigen zowel elementen van Europese als Aziatische mythologie, dat vooral doorschijnt in culturen als die van de Aiel. Het werd ook gedeeltelijk geïnspireerd door Lev Tolstojs Oorlog en Vrede.

Het Rad des Tijds is onder andere bekend omwille van zijn grootsheid en lengte, gedetailleerdheid en het goed ontwikkelde magiesysteem, maar ook voor het groot aantal personages. Acht van de dertien alreeds verschenen delen bereikten de top van de New Yorks Bestsellerslijst. Volgens een telling uit augustus 2008 had het boek wereldwijd al meer dan 44 miljoen exemplaren verkocht. Naast de boeken verscheen er ook een computerspel, een roleplaying game en een muziekalbum.

Boeken

Onderstaande boeken zijn zowel in paperback, hardcover als in best-buy beschikbaar. De best-buy serie werd recent vervangen door een hardcover-serie. Naast de hoofdboeken schreef Robert Jordan ook een prequel, Een nieuw Begin. In deze proloog start Aes Sedai Moraine haar zoektocht naar de Herrezen Draak en ontmoet ze haar toekomstige zwaardhand Lan.

Op het internet verscheen enkele jaren geleden een Engels verhaal over de verzegeling van de Bres in Shayol Ghul, getiteld The Strike at Shayol Ghul.

De boeken in de serie Het Rad des Tijds in chronologische volgorde:

0) Een Nieuw Begin Prequel: Januari 2004

1) Het oog van de Wereld : 15 Januari 1990

2) De Grote Jacht: 15 November 1990

3) De Herrezen Draak: 15 Oktober 1991

4) De Komst van de Schaduw: 15 September 1992

5) Vuur uit de Hemel: 15 Oktober 1993

6) Heer van Chaos: 15 Oktober 1994

7) Een Kroon van Zwaarden: 15 Mei 1996

8) Het Pad der Dolken: 20 Oktober 1998

9) Hart van de Winter: 7 November 2000

10) Viersprong van de Schemer: 7 Januari 2003

11) Mes van Dromen: 11 Oktober 2005

12) De Naderende Storm: 27 Oktober 2009 (Afgemaakt door Brandon Sanderson)

13) De Torens van Middernacht: 2 November 2010 (Afgemaakt door Brandon Sanderson)

14 ) Het Licht van Weleer: 8 Januari 2013 (Afgemaakt door Brandon Sanderson)

 

Uitgangspunt verhaallijn

De wereld van Het Rad des Tijds draait om de Schepper, de Duistere, de Ene kracht, Het Patroon en het Rad des Tijds zelf. In het begin maakte de Schepper het Rad des Tijds, dat een patroon van Eeuwen spint en de levens van mensen gebruikt als draden in een groter geweven patroon. Het wiel wordt aangedreven door de Ene Kracht en het heeft zeven spaken, die elk een nieuw era vertegenwoordigen. De Ene Kracht bestaat uit een mannelijke en vrouwelijke helft (Saidin en Saidar), die elkaar tegenwerken, maar ook samenwerken om het wiel draaiende te houden. Personen die de Ene Kracht kunnen bereiken, worden Geleid(st)ers genoemd.

Vanaf het beginmoment was er naast de Schepper een Duistere kracht actief, die luistert naar de naam Shai'tan. De Duistere werd door de Schepper gekerkerd, zodat hij het rad nooit en te nimmer kon beroeren. In de Eeuw der Legenden dachten mannelijke en vrouwelijke geleiders een nieuwe bron van de Ene Kracht ontdekt te hebben. Met de intentie dat mannen en vrouwen nooit meer gescheiden waren om te geleiden, boorde men met goede intenties een gat naar deze bron. Men bleek echter de kerker van de Duistere aangeboord te hebben en de Duistere beroerde de wereld en het rad. Dit zorgde ervoor dat het wiel de Draak in haar patroon opnam. De Draak was de sterkste geleider en vocht voor het licht.

Vanwege de cyclus die het Rad des Tijds keer op keer doormaakt, lijkt het onmogelijk voor de voorstanders van het licht om de Duistere definitief te verslaan. De strijd tussen het Licht en de Schaduw is vanaf de schepping ontelbare keren gevochten. Iedere keer weer wist de Draak de Duistere te verzegelen van het Rad, om het dezelfde strijd enkele millennia later weer met hem aan te gaan.

De boekencyclus Het Rad des Tijds richt zich op één incarnatie van de Draak zelf. Drieduizend jaren zijn verstreken toen de oorspronkelijke Draak Lews Therin Telamon de Duistere en zijn 13 verzakers kerkerde in de Bres van Shayol Ghul. Tijdens deze kerkering wist de Duistere de mannelijke helft van de Ene Kracht te beroeren, waardoor een smet op Saidin kwam te liggen. Geleiders van de mannelijke helft van de bron waren hiermee gedoemd om krankzinnig te worden. Lews Therin en zijn 100 gezellen werden na de succesvolle kerkering van de Duistere krankzinnig en zorgden voor een catastrofe, die bekendstaat als het Breken van de Wereld.

Voor het Breken van de Wereld werd een voorspelling gedaan dat de Draak wedergeboren zou worden wanneer de Duistere op het punt zou staan om uit te breken. De Draak zou een bepaalde voorspelling vervullen en tijdens Tarmon Gaidon de Duistere bevechten. De wereld wacht op dat moment af in zowel hoop als in vrees. De Herrezen Draak zou de wereld namelijk opnieuw kunnen breken tijdens dit gevecht of als hij krankzinnig wordt.

Hoofdpersonen

Het boek draait om Rhand Altor en zijn vrienden Mart Cauton, Perijn Aybara, Egwene Alveren en Nynaeve Almaeren. Ze vertrekken uit hun geboorteplaats Emonsveld onder leiding van de Aes Sedai; Morraine Damodred, haar Zwaardhand Lan Mandragoran en de Speelman Thom Merrilin.

Andere belangrijke personages die ze onderweg tegenkomen zijn Elayne Trakand, Min Fershaw, Faile Bershere, Aviendha, de Ogier Loial, Siaun Sanche, Elaida Sedai, Birgitte, de Duistere en de Verzakers. Er zijn dan ook nog vele andere kleinere personages.

Hieronder een aantal andere personages die gedurende de verhaallijn ook een belangrijke rol in deze prachtige beoekenserie een rol gaan spelen.

 

Invloeden

Robert Jordan heeft in de cyclus van het Rad des Tijds, naast de gebruikelijke Fantasythema's, zaken opgenomen die voor de lezer in het dagelijks leven herkenbaar zijn. Zo komen Noorse, Griekse, Romeinse en Keltische Mythen terug in het Rad des Tijds, evenals zaken die de legende van Koning Arthur bevatten. Er is daarnaast een niet te verwaarlozen Aziatische invloed en er is een directe koppeling te leggen naar andere literatuur en de werkelijke wereld.

Aziatische invloeden

In de cyclus van het Rad des Tijds zijn diverse Aziatische invloeden te vinden:

• Het symbool van de Aes Sedai is een aangepast Ying & Yang-symbool;
• Het Spel Stenen is vrijwel vergelijkbaar met het Chinese  spel GO;
• Het Shienaraanse spreekwoord Dood is lichter dan een veer, plicht is zo zwaar als een berg is een erecode die door de Samurai wordt gehanteerd;
• De zwaardoefeningen die veelal in de eerste drie delen voorkomen, hebben veel weg van de Chinese zwaardvechtkunst WU SHU.

Het heden

• Wanneer Rhand en Mart Rhuidean intrekken, treffen zij in het centrum de Avendesora aan. Rhand maakt de opmerking “Ik kan het best geloven dat Ghoetam 40 jaar onder de Avendesora bleef zitten om wijsheid te vergaren”. Dit is een verwijzing naar Gautama Buddha, die zijn verlichting onder een boom vond;
• Ten slotte wordt in hetzelfde boek een verwijzing gemaakt naar het logo van Mercedes Benz. Wanneer Egwene Tel'aran'rhiod betreedt en zichzelf naar een zaal in Tanchico droomt, ziet ze een driepuntige ster in een cirkel, die gemaakt is van onbekend materiaal en zachter is dan metaal. In diezelfde zaal treft zij skeletten van een giraffe en een olifant aan.
• De naam 'Aes Sedai' verwijst naar de mythische Aes Sidhe van Ierland, een soort Elfen of Feeën die zouden afstammen van de Tuatha De Dannan en in ondergrondse SID zouden wonen.

Andere literatuur

Er zijn opvallend veel parallellen met Tolkiens boekenserie In de Ban van de Ring, waarbij namen, locaties en gebeurtenissen in het Rad des Tijds afgeleid zijn van woorden uit deze trilogie. In dit verhaal is drieduizend jaar geleden de Duistere verslagen en op het moment dat het verhaal zich afspeelt komt de Duistere weer terug uit zijn kerker. Terwijl in 'In de Ban van de Ring' Sauron drieduizend jaar eerder verslagen was maar op het moment van het verhaal weer terugkeert. Daarnaast zijn er ook raakvlakken te ontdekken tussen het Rad des Tijds en Duin. Zowel Rhand Altor als Paul Atreides vervullen een Messias-rol, de Aiel hebben overeenkomsten met de Fremen, terwijl de Aes Sedai lijken op de Bene Gesserit uit Duin.

Prachtige serie Het Rad des Tijds, hieronder neem ik de schrijver hiervan onder de loep, helaas is

deze fantastische schrijver op 16 september 2007 overleden en heeft Brandon Sanderson de serie afgemaakt door de laatste drie boeken te schrijven ook hij zal de revu passeren, maar nu eerst Robert Jordan.

Robert Jordan

Robert Jordan, psuedoniem van James Oliver (Jim) Rigney, (Charleston (South Carolina), 17 oktober 1948 - aldaar, 16 september 2007) was een Amerikaanssschrijver van epische of High Fantasy.

Rigney heeft eerder geschreven onder de pseudoniemen Chang Lung, Reagan O'Neal en Jackson O'Reilly, maar is het bekendst geworden als schrijver van de Het Rad Des Tijds polylogie. Het eerste deel, Hte Oog van de Wereld, verscheen in 1990.

Op 23 maart 2006 maakte hij bekend dat hij leed aan amyloidosis met cardiomyopathie (een ziekte van de hartspier). Met behandelingen is de gemiddelde levensverwachting met deze ziekte vier jaar, maar Jordan streefde ernaar om "er nog dertig te leven". Op 16 september 2007 verloor Jordan, 58 jaar oud, de strijd tegen zijn ziekte. Drie dagen later, op 19 september, werd hij gecremeerd. Zijn as ligt begraven in de perceel in de Episcopalkerk buiten Charleston. Zijn leven was het onderwerp van de documentaire The Wit of the Staircase: The Life and Works of Robert Jordan, dat gepland stond voor release eind 2011.

Daarna werd bekendgemaakt dat Brandon Sanderson de serie alsnog zou afwerken door middel van een berg nota's die Jordan had achtergelaten. Door de grote hoeveelheid van die nota's werd beslist het laatste boek, A Memory of Light, op te splitsten in drie delen waarvan het derde en laatste boek, Een Herrinnering van Licht, werd uitgebracht in juli 2013.

 

Hieronder Robert Jordan met er naast Brandon Sanderson.

Robert Jordan als schrijver

Jordan was in de jaren negentig de bestverkopende auteur van niet-humoristische fantasyboeken voor volwassenen met een totale oplage van meer dan 44 miljoen exemplaren. Samen met Tad Williams was hij zo verantwoordelijk voor de fantasyrenaissance in die periode. Halverwege dat decennium bereikte zijn werk Het Rad des Tijds een halve cultstatus. Maar al snel trad er een kentering op in de populariteit. Veel lezers haakten teleurgesteld af, vaak openlijk het vermoeden uitend dat Jordan omwille van het financiële gewin het werk niet tot een tijdig einde bracht. Hoewel dat laatste verwijt geen feitelijke grondslag lijkt te hebben, - de verhaallijn lag kennelijk al meteen vast - zijn de meningen over de huidige serie verdeeld, mede doordat Jordan zich niet houdt aan gangbare fantasyconventies. Vurige bewondering staat vaak tegenover felle afkeer.

Toen Jordan in 1984 begon met het schrijven van de serie, beginnend met Het Oog van de Wereld, had hij de verwachting dat het verhaal in hooguit zes boeken afgerond zou zijn. Bij de eerste presentatie van het project aan de uitgeverij werd zelfs nog uitgegaan van een trilorgie.

Jordans werk is vertaald in vele talen, waaronder het Nederlands. In 2004 werden de reeds verschenen boeken opnieuw vertaald omdat de oorspronkelijke vertaling eruit zou hebben gezien alsof die door een commissie was geschreven.

Het Rad des Tijds

Door zijn gezondheidsproblemen en zijn vroege overlijden heeft Jordan het laatste deel in zijn serie Het Rad des Tijds nooit kunnen afwerken. Van het laatste boek, A Memory of Light (Een Herinnering van Licht), bleven enkel een berg notities achter. Blogberichten geven wel aan dat hij tot aan zijn dood heeft gewerkt om alle mogelijke details te beschrijven over het verdere verloop van de plot, zodat een andere schrijver zijn werk zou kunnen voltooien.

Op 7 december 2007 kondigde Tor Books aan dat het laatste boek geschreven zou worden door Brandon Sanderson, die door Jordans vrouw was uitgekozen nadat zij zijn serie Mistborn had gelezen. Iets meer dan twee jaar later raakte bekend dat het niet mogelijk bleek om het laatste deel in één boek te beschrijven, en werd er gekozen om Memory of Light in drie delen op te splitsten, te beginnen met De Naderende Storm, gevolgd door De Torens van Middernacht en afsluitend met Het Licht van Weleer.

Naast de hoofdboeken had Jordan ook plannen voor twee prequels, maar na de publicatie van de lange versie van Een Nieuw Begin zei Jordan dat hij eerst de laatste boeken in de serie wilde afronden. Tot dusver is niet duidelijk of Jordan materiaal heeft achtergelaten voor deze twee delen en of ze ooit gepubliceerd zullen worden.

New Spring prequels van de Wheel of Time-serie

In 2000 verscheen het verhaal A New Spring in de bundel Legends onder redactie van Robert Silverberg. Naast werk van Jordan bevatte deze bundel ook verhalen van onder andere Tad Williams en Raymond E.Feist. Later heeft Jordan dit werk uitgebreid tot een volledig boek, Een Nieuw Begin.

Andere werken

Hoewel Jordan zich voornamelijk met zijn serie Het Rad des Tijds bezighield schreef hij begin jaren 80 nog een tiental andere boeken. Zo schreef hij diverse Conan de Barbaar'-boeken:

• 1982- Conan the Invincible
• 1982- Conan the Defender
• 1983- Conan the Unconquered
• 1983- Conan the Triumphant
• 1984- Conan the Magnificent
• 1984- Conan the Destroyer
• 1984- Conan the Victorious

Tot sommige bibliografieën behoort ook Conan: King of Thieves, maar dit was in feite de werktitel voor de tweede Conanfilm, Conan the Destroyer. Jordan was tijdens zijn leven een goede kenner van de Conan Chronology, wat ook de reden is voor het groot aantal boeken dat hij erover schreef.

Naast de Conan de Barbaar-serie schreef Jordan ook drie andere boeken onder het pseudoniem Reagan O'Neal:

• 1980- The Fallon Blood
• 1981- The Fallon Pride
• 1982- The Fallon Legacy

Infinity of Heaven

Jordan noemde diverse keren zijn plannen om een tweede fantasyserie te schrijven. Volgens hem zou het over een 30-jarige man gaan die als schipbreukeling in een Seanchan-achtige cultuur zou belanden. De boeken zouden zijn avontuur gedetailleerd hebben beschreven en bekendstaan onder de titel Infinity of Heaven.

Jordan wilde aan de serie beginnen na het voltooien van het laatste boek in Het Rad des Tijds. Hij zei: "Infinity of Heaven zal bijna zeker geschreven worden voor ik begin aan de prequels van mijn eerste serie, hoewel het ook mogelijk is dat ik ze tussendoor doe." Volgens Jordans blog plande Jordan ook een aantal aan Het Rad des Tijds -gerelateerde boeken voor hij de hoofdserie werkelijk afsloot.

Al grappend had Jordan wel aan zijn fans duidelijk gemaakt dat Infinity of Heaven drastisch korter zou zijn dan de Het Rad des Tijds-saga. Daarmee bedoelde hij zes delen, ofwel twee trilorgies.

Helaas is het er niet van gekomen 16 september 2007 overleed deze fantastische schrijver.

Geniet van zijn boeken zoals ik heb gedaan!!!!!

Nu ook nog even Brandon Sanderson die zijn laatste boeken schreef in de serie Rad Des Tijds.

Brandon Sanderson

Brandon Sanderson (Nebraska, 19 December 1975) is een Amerikaans schrijver van Fantasy. Hij is vooral bekend voor zijn Mistborn-trilogie en zijn opdracht om de serie Het Rad Des Tijds van de inmiddels overleden schrijver Robert Jordan af te werken.

Sanderson werd al twee keer genomineerd voor de John W.Campbell Memorial Award en is nog steeds de enige auteur die zes keer genomineerd werd voor de David Gemmell Legend Award in een tijdsperiode van vier jaar. In 2011 won hij de David Gemmell Legend Award met The Way Of Kings, het eerste deel van een multi-serie bestaande uit tien boeken. In 2012 werd hij genomineerd voor The Alloy of Law.

Sanderson is een deelnemer aan de wekelijkse podcast  Writing Excuses met auteurs Dan Wells, Mary Kowal en webcartoonist Howard Tayler.